Κριτικές

Κριτικές, συνεντεύξεις, σχόλια και παρουσιάσεις

Στο «Ανοιχτό βιβλίο» της Εφ. Συν. δημοσιεύεται μια χαρτογράφηση των πρωτοεμφανιζόμενων πεζογράφων της τελευταίας οκταετίας, με τρεις ιδιαίτερα τιμητικές αναφορές στο «24»: 

«Ο Γιάννης Γορανίτης δεν μας δίνει μια συλλογή διηγημάτων, αλλά ένα οιονεί πολυπρόσωπο και πολύτροπο μυθιστόρημα δρόμου που διακρίνεται για την πολλαπλότητα του λόγου του: λόγος ασθματικός και παραληρηματικός, αγχώδης και παιδικός ή εφηβικός, αλλά και καθημερινός και λαϊκός.» – Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, κριτικός λογοτεχνίας

«Είμαστε ήδη στο μεταμοντέρνο, τόσο στην ιδεολογία της ασάφειας και της κατασκευής όσο και στη μορφή της αποσπασματικότητας και της πολυεπίπεδης πλοκής. […] Ο Γιάννης Γορανίτης («24», Πατάκης, 2017) φτιάχνει αστικά παλίμψηστα με ιστορίες μέσα στον ηλεκτρικό.» – Γιώργος Ν. Περαντωνάκης, κριτικός λογοτεχνίας

«Τίποτα δεν θα εμπόδιζε τον Γιάννη Γορανίτη να ονομάσει μυθιστόρημα τη σπονδυλωτή συλλογή των ιστοριών του, που τρέχουν με φρενήρεις ρυθμούς παράλληλα πριν διασταυρωθούν.» – Αριστοτέλης Σαΐνης, κριτικός λογοτεχνίας

(περισσότερα…)

Οψεις, διαθέσεις, ροπές: χαρτογράφηση των πρωτοεμφανιζόμενων πεζογράφων (2011-2018)

– Τι ήθελες να γίνεις όταν ήσουν μικρός;Αστροναύτης. Δεν ήθελα απλώς, ήμουν βέβαιος. Μέχρι τουλάχιστον τα επτά μου χρόνια, όταν ο οφθαλμίατρος ανακάλυψε ότι έχω μυωπία. «Μη στενοχωριέσαι, όσοι φοράνε γυαλιά μπορούν να κάνουν τα πάντα», μου είπε ένας θείος διαπιστώνοντας την απογοήτευσή μου. «Εκτός απ’ το να γίνουν πιλότοι», πρόσθεσε. «Αστροναύτες;», ρώτησα γεμάτος αγωνία. Ο θείος έμοιαζε να αμφιταλαντεύεται. «Ούτε αστροναύτες», είπε μετά από λίγο. Ο κόσμος μου κατέρρεε. «Ποδοσφαιριστές;», έπαιξα το τελευταίο μου χαρτί. Ο θείος ξεφύσηξε. «Ποδοσφαιριστές μπορούν», απάντησε. «Εντάξει, θα γίνω ποδοσφαιριστής» αποφάνθηκα. 
Όσο όμως κι αν έψαχνα στα αυτοκόλλητα της Panini, δεν έβρισκα διοπτροφόρους παίκτες.

(περισσότερα…)

Συνέντευξη στη Lifo

Όταν σύγχρονοι Έλληνες πεζογράφοι αναζητούν έμπνευση στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας.

Όταν η λογοτεχνία παίρνει τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας, γεννιούνται διηγήματα ή σειρές διηγημάτων που μετατρέπουν το όχημα σε έναν ρεαλιστικό ή ουτοπικό χρονότοπο. Και η πόλη μέσω των συγκοινωνιών τής υποδεικνύει την κίνηση στον χώρο, από την αφετηρία ώς το τέρμα, αλλά και στον χρόνο, από το παρόν στο παρελθόν.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

(περισσότερα…)

Μέσα συγκοινωνίας: εντός και εκτός του λογοτεχνικού χωροχρόνου

Ο Γορανίτης δεν μας δίνει μια συλλογή διηγημάτων αλλά ένα οιονεί πολυπρόσωπο και πολύτροπο μυθιστόρημα δρόμου που διακρίνεται (και πρέπει να επαινεθεί) για την πολλαπλότητα του λόγου του: λόγος ασθματικός και παραληρηματικός, λόγος αγχώδης και παιδικός ή εφηβικός, λόγος όμως επίσης καθημερινός και λαϊκός, με τα κοινωνικά και τα πολιτικά του θραύσματα να σκορπίζουν προς πάσα κατεύθυνση, χωρίς ευτυχώς να προκαλείται ποτέ η αίσθηση της σύγχυσης και του χάους.

Ολόκληρη η κριτική: (περισσότερα…)

Άνθρωποι στο τρένο Του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου (Το Βήμα, 29/04/2018)

Σπάνια συνωμοσιολογία που ανθεί ευρύτατα σε στρώματα λαϊκών ανθρώπων είτε συνδέεται με τον προσωπικό τους χώρο είτε με τον δημόσιο, απέκτησε στη σύγχρονη πεζογραφία μια τόσο καίρια μορφή όσο στα διηγήματα του Γιάννη Γορανίτη ώστε τα «τυχαία» θραύσματα που τη συγκροτούν, σε συνδυασμό μ’ έναν χώρο όπως αυτός του τρένου που μέσα του αναπτύσσεται, να παραπέμπει σε μια εντελώς απροσδόκητη μεταφυσική της γλώσσας και των ανθρώπων.
Ολόκληρη η κριτική:  (περισσότερα…)

Βλέμματα στα βαγόνια Του Θανάση Θ. Νιάρχου (Τα Νέα, 12/5/2018)

I cannot say I miss something, in a nostalgic tone, but I sure miss the days of the artistic struggle and the desperate hope to change the world through (or by means of) art. The cynicism of most of current artists may seem more applicable to our days, but still…

Rephrasing an older Frank Zappa quote, I’d say that he would address us with something like: Art is making something out of nothing and selling it (to people not interested in buying it).

Ολόκληρη η συνέντευξη

(περισσότερα…)

Suburban Railway Blues (Συνέντευξη στο Blues.gr)

«Η πραγματικότητα είναι αυτό που προσλαμβάνουμε εμείς. Δηλαδή, ένας άνθρωπος που θα βρισκόταν την ίδια μέρα στον ίδιο συρμό, πιθανότατα να εστίαζε αλλού ή να κοιτούσε άλλα πράγματα, αλλά αυτό είναι η πραγματικότητα. Αντίστοιχα, αν την μεταφέρουμε σε λογοτεχνικό ή οποιοδήποτε άλλο καλλιτεχνικό πλαίσιο, αυτό θεωρώ ότι θα είναι. Δηλαδή, κι εσύ όταν βλέπεις μια ταινία, πέρα από τον βασικό κορμό και την βασική πλοκή, θα προσλάβεις διαφορετικά πράγματα. Αυτό θεωρώ ότι είναι και η καθημερινή ζωή και γι’ αυτό βάζω στο μυαλό μου ότι δεν είναι τόσο πολύ μια πεζογραφική άσκηση. Αυτό είναι μια ματιά στην πραγματικότητα μέσα από το πρίσμα της πεζογραφίας.»

Ολόκληρη η συνέντευξη.

(περισσότερα…)

Ο Γιάννης Γορανίτης είναι ο συγγραφέας που σας κρυφακούει στο τρένο (Συνέντευξη στον Σταύρο Διοσκουρίδη, Popaganda)

Θα σου πω πώς γεννήθηκε η ιστορία για το ’24’. Όπως ήμουν στην αποβάθρα και περίμενα το τρένο, ήταν ένα ζευγάρι που μιλούσε πολύ έντονα, χωρίς να κρύβεται ή να ντρέπεται. Και τότε γύρισε αυτή και του είπε, ‘ακόμα κι άμα σε συγχωρήσω εγώ, δεν θα σε συγχωρήσει ο Θεός’. Ήταν ωραίο, δραματικό, δεν το χρησιμοποίησα στο βιβλίο, αλλά παρότι ήμουν κουρασμένος, τους ακολούθησα κι έκατσα δίπλα τους για να ακούσω τη συνέχεια της ιστορίας. Μη στα πολυλογώ, έχασα τη στάση μου».

(περισσότερα…)

Ο Γιάννης Γορανίτης δεν έχει κάτι με τους αριστερόχειρες

«Πολλά δημοσιογραφικά κείμενα είναι δημιουργικά. Ακόμη και ένα εταιρικό memo ή μια ανακοίνωση στο ασανσέρ μπορεί να γραφτεί με δημιουργικό τρόπο. Αυτό που διαφοροποιεί τη δημοσιογραφική από τη λογοτεχνική γραφή δεν είναι ο βαθμός δημιουργικότητας, ούτε καν η φόρμα ή το στυλ. Είναι το απόβαρο που αφήνουν μετά την ανάγνωση».

Ολόκληρη η συνέντευξη.  (περισσότερα…)

Συνέντευξη στη Μαριλένα Αστραπέλλου (BHMAgazino)

Ο ρυθμός ξεφεύγει συχνά, ο μετρονόμος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι σταθερός, ξαφνικά σκάει στον νου σου το Train Long-Suffering του Nick Cave με τους Bad Seeds, αλλά μέσα στο τρένο ακούγεται το Μικρό Αγόρι των Στέρεο Νόβα. Το «τελευταίο χτύπημα» έρχεται ξανά και ξανά, το οριστικό χτύπημα αναβάλλεται από σταθμό σε σταθμό.

24 στιγμιότυπα, 24 καρέ, 24 στάσεις, όσες και τα φωτογραφικά καρέ, εναλλάσσονται μέσα κι έξω από τα βαγόνια. Οι επιβάτες είναι εκπρόσωποι της μεσαίας τάξης, νεόπτωχοι, γιατροί, μετανάστες, καλλιτέχνες, άνεργοι, αλλά και περαστικοί από τους συρμούς και τα δρομολόγια.

Η πόλη, το μεγάλο χωνευτήρι, ρουφάει πρόσωπα και ιστορίες έτσι που τίποτα δεν βγαίνει ούτε μισό βήμα μπροστά. «Όσο κι αν δεν σ’ αρέσει εδώ, θα συνηθίσεις, αλλού δεν υπάρχει».

Ολόκληρη η παρουσίαση.

(περισσότερα…)

Το «24» του Γιάννη Γορανίτη είναι βιβλίο που και διαβάζεται, και ακούγεται Της Θάλειας Καραμολέγκου (Athens Voice)

Πονάει η γραφή. Πονάνε οι λέξεις. Πονάει κι η απουσία τους. Πονάνε τα είκοσι τέσσερα κείμενα. Είναι κι εκείνος ο λόγος ο κοφτός. Είναι οι λέξεις. Η μια δίπλα στην άλλη. Μα και τα κόμματα· και οι άνω τελείες. Ίσως κυρίως αυτά. Εκεί που νομίζεις πως θα πάρεις ανάσα, έρχεται η επόμενη φράση, το ίδιο σκληρή, το ίδιο αναίσθητη. Ναι, κυρίως τα κόμματα και οι άνω τελείες. Νιώθεις να σε κόβουν. Να σε χαράζουν. Σου φωνάζουν. Εκείνα είναι που σου λένε φταις. Ναι, εσύ. Φταις. Που επιτρέπεις στον κόσμο να είναι έτσι. Που είσαι κι εσύ, ένας ακόμα απών.

Ολόκληρη η κριτική  (περισσότερα…)

Οι επιβάτες Της Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη (Amagi, 25/02/2018)

Η Άννα Γυπαράκη φιλοξενεί τον Γιάννη Γορανίτη στην εκπομπή Rules of Abstraction του Avopolis Radio. Συζητούν για λογοτεχνία, μουσική και πολλά ακόμη, ενώ ακούγονται κομμάτια από το soundtrack του «24».

Ολόκληρη η εκπομπή εδώ

To soundtrack του «24» στο Rules of Abstraction

Το 24 του Γιάννη Γορανίτη (εκδόσεις Πατάκη/2017) το διαβάζεις σε περισσότερο χρόνο απ το χρόνο που χρησιμοποιεί ο αφηγητής  για την ιστορία του, το 24ωρο δηλαδή της πορείας του υπέργειου αθηναϊκού σιδηρόδρομου από την Κηφισιά έως τον Πειραιά και σε λιγότερο απ’ ότι χρειάζεται για να καταπιείς τα πονήματα πολλών (και γνωστών) σύγχρονων Ελλήνων πεζογράφων. Το πρώτο επειδή οι ιστορίες που είναι τυπωμένες στο βιβλίο, τα 24 διηγήματα που συναποτελούν στην  ουσία ένα μεγάλο αφήγημα, έχουν πυκνή γραφή. (περισσότερα…)

Ο λεκτικός υπέργειος του Γιάννη Γορανίτη Του Στυλιανού Τζιρίτα

«Το συγγραφικό εργαστήρι μου λειτουργούσε αρκετά χρόνια πριν την πρώτη μου δημοσίευση. Υπολειτουργούσε, για να είμαι ακριβής. Αφενός η προαναφερθείσα ανασφάλεια, αφετέρου η πίεση της καθημερινότητας, τα περιθώρια για συστηματική δουλειά ήταν ελάχιστα. Παρεμπιπτόντως, αν υπάρχει μαγική συνταγή για το γράψιμο, φοβάμαι –και ταυτόχρονα ελπίζω– ότι αποτελείται από μία και μοναδική οδηγία: δουλειά. Συστηματική, προγραμματισμένη και επίμονη δουλειά. Εν προκειμένω, εκμεταλλεύτηκα μια επαγγελματική μετάβαση και αξιοποίησα τον διαθέσιμο χρόνο ώστε να δουλέψω πιο συστηματικά τα κείμενά μου. Παράλληλα διαβάζω όσο και όποτε μπορώ. Αλλά εικάζω ότι η ανάγνωση δεν είναι τμήμα του συγγραφικού εργαστηρίου, αλλά το κλειδί του. Χωρίς την ανάγνωση δεν έχεις καν δικαίωμα εισόδου στο εργαστήρι της συγγραφής.»

Ολόκληρη η συνέντευξη  (περισσότερα…)

«Η ανάγνωση δεν είναι τμήμα του συγγραφικού εργαστηρίου αλλά το κλειδί του» Συνέντευξη στον Κώστα Αγοραστό (Bookpress)

Η γραφή του Γορανίτη είναι άκρως επιδέξια στον υπαινιγμό και στην αφαίρεση και σπαρταριστή όταν δοκιμάζεται στην αυτοαναφορικότητα. Κάποιες φορές παραείναι πεζή, ατέχνως προφορική, στην προσπάθειά της να μιμηθεί τη χυδαιότητα και την περιττολογία της καθημερινότητας, αλλά υπάρχουν στιγμές που αναδεικνύει με εκπληκτικό αυτοέλεγχο τη λογοτεχνική της δυναμική. Εν ολίγοις, έπειτα από 24 μυθοπλαστικούς σταθμούς, ο Γορανίτης καταφτάνει αισίως στον προορισμό του, τη λογοτεχνία.

Ολόκληρη η κριτική:  (περισσότερα…)

Κουβέντες του συρμού της Λίνας Πανταλέων (Καθημερινή της Κυριακής, 4/2/2018)

Οι ασήμαντες και την ίδια στιγμή κολοσσιαίες περιπέτειές τους, σκορπίζονται από τον συγγραφέα σαν ψίχουλα ζωής πάνω από τις ράγες του τρένου. Αν τις πιάσεις, δύσκολα τις αφήνεις και ακόμα πιο δύσκολα σε αφήνουν εκείνες. Το γράψιμο του Γιάννη σε ακολουθεί ακόμα κι όταν κλείσεις το βιβλίο, με τον ίδιο τρόπο που τα γόνατά σου συνεχίζουν να τρέμουν ανεπαίσθητα ακόμα κι όταν πλέον έχεις κατέβει απ’ το βαγόνι.

(περισσότερα…)

Με τι κολλήσαμε αυτή την εβδομάδα | Του Αντώνη Τζαβάρα (Oneman.gr, 13/1/2018)

Τα διηγήματα του Γ. Γορανίτη διακρίνονται για τη σύζευξη δύο αλληλένδετων νημάτων στην ίδια ιστορία, μια συνύφανση που δίνει δισδιάστατη υπόσταση στο κείμενο. Μια μικρή ιστορία δύο-τριών προσώπων, συχνά παιγνιωδώς αλλόκοτη, που συνδέεται με μια ανάμνηση, μια παράλληλη πραγματικότητα, μια ένθετη ιστορία.

Ολόκληρη η κριτική: (περισσότερα…)

Τι βλέπουν οι νέοι; Του Γ. Ν. Περαντωνάκη (Εφημερίδα των Συντακτών, 14/01/2018)

– Μιλήστε μας για τη γοητεία που ασκούν τα κείμενα μικρής φόρμας, όπως είναι το διήγημα.
– Δεν είμαι λάτρης συγκεκριμένης φόρμας, ούτε φετιχιστής με τον αριθμό των λέξεων. Τα διάφορα είδη πεζού λόγου δεν μπορούν παρά να ικανοποιούν τις ποικιλόμορφες εκφάνσεις της κοινής, διαχρονικής μας ανάγκης να αφηγούμαστε ιστορίες.

Ολόκληρη η συνέντευξη: (περισσότερα…)

Συνέντευξη στη Σοφία Πολίτου-Βερβέρη {σελίδες} του Nakas Book house

Από το αφιέρωμα της Εφημερίδας των Συντακτών με τίτλο «Το πρώτο βήμα… Εννέα πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι».  Συντάκτης: Μισέλ Φάις

Εναρκτήριο λάκτισμα με πρωτοεμφανιζόμενες πεζογραφικές φωνές. Επιλέξαμε και φιλοξενούμε εννέα πρωτοεμφανιζόμενους πεζογράφους που, πολύ σύντομα, θα κρατούν στα χέρια τους το πρώτο τους πεζογραφικό βιβλίο. (περισσότερα…)

Το πρώτο βήμα… Εννέα πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι

Από το αφιέρωμα του Fractal Art με τίτλο ««Εκδοτική άνοιξη μεσ’ στο Χειμώνα: Κάθε χρόνο και καλύτερα!».
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // 

Αν μη τι άλλο, αναγνωστικά, θα τους συναντήσουμε όλους αυτό τον Χειμώνα. Από τον Φλωμπέρ και την «Μαντάμ Μποβαρύ» του μέχρι την «Αγαπημένη» της Τόνι Μόρισον. Κι από τον Πολ Όστερ και τον Ντέϊβιντ Φόστερ Γουάλας μέχρι τον…
(περισσότερα…)

Εκδοτική άνοιξη μεσ’ στο Χειμώνα