Ο λεκτικός υπέργειος του Γιάννη Γορανίτη Του Στυλιανού Τζιρίτα

Το 24 του Γιάννη Γορανίτη (εκδόσεις Πατάκη/2017) το διαβάζεις σε περισσότερο χρόνο απ το χρόνο που χρησιμοποιεί ο αφηγητής  για την ιστορία του, το 24ωρο δηλαδή της πορείας του υπέργειου αθηναϊκού σιδηρόδρομου από την Κηφισιά έως τον Πειραιά και σε λιγότερο απ’ ότι χρειάζεται για να καταπιείς τα πονήματα πολλών (και γνωστών) σύγχρονων Ελλήνων πεζογράφων. Το πρώτο επειδή οι ιστορίες που είναι τυπωμένες στο βιβλίο, τα 24 διηγήματα που συναποτελούν στην  ουσία ένα μεγάλο αφήγημα, έχουν πυκνή γραφή. Το δεύτερο διότι ο συγγραφέας αν και χρησιμοποιεί την ρεπορταζιακή ρεαλιστικότητα ως όχημα της γραφής του τελικά βυθίζει τον αναγνώστη στην ψυχολογία των ηρώων του και μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις (Θησείο) πολύ επιτυχημένα. Η υγεία ως ζήτημα βασικό όσο και η ίδια η ζωή με την οποία συνδέεται έτσι και αλλιώς είναι ένας δοκός παρακολούθησης της σωματικής όσο και ψυχικής αρτιμέλειας των ηρώων του Γορανίτη, εύρημα που θα μπορούσε να κουράσει κάτω από άλλες συνθήκες αλλά ο συγγραφέας αποφεύγει τις κακοτοπιές της κοινοτυπίας.

Εκεί όπου επιτυχημένα βαδίζει ο Γορανίτης είναι η στελέχωση της προσωπικότητας των ηρώων του. Ενώ η λαϊκή βάση, η καθημερινότητα πολλών εξ αυτών είναι όμοια σεναρίων/βιβλίων που θα μπορούσαν να εγείρουν ηρωισμούς νεομαρξιστικής λαίλαπας σε επίπεδο γλωσσολογίας και ειδικότερα επιθετικών προσδιορισμών, ο Γορανίτης επιλέγει την εξίσωση και αυτό όχι προς δικαιολόγηση της κοινωνικής ανισότητας αλλά προς δόξα του πραγματικού πεζογραφήματος που πηγαίνει πέρα από τις διόπτρες ιδεολογικού σεκταρισμού που βλέπουμε να νομιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια με πρόσχημα τον ρεαλισμό.

Ο Γιάννης Γορανίτης έρχεται από περιβάλλον το οποίο ακριβώς επειδή σχετίζεται με το ίδιο το βιβλίο ως ύπαρξη θα μπορούσε να τον έχει βαρυφορτώσει με διάφορα στοιχήματα εντυπωσιασμού. Τουναντίον, ο Γορανίτης είναι λακωνικός και σε ελάχιστες περιπτώσεις περισσεύει κάποια λέξη, για βερμπαλισμό και φλυαρία ούτε κουβέντα. Είναι αξιέπαινος ο συγγραφέας διότι καταπιάνεται με μία θεματική πάνω στην οποία πολλοί προσπαθούν να στοχεύσουν τα τελευταία χρόνια αλλά τελικώς οι περισσότεροι εξ αυτών λυγίζουν κάτω από το φως του αττικού φωτός. Αυτού της καθημερινότητας στο λεκανοπέδιο. Ο Γορανίτης μπορεί όπως είπα παραπάνω να έχει σε σημεία ρεπορταζιακή γραφή όταν κατά[πιάνεται με τον περίγυρο των ηρώων του αλλά τελικώς κάνει φανερό στον αναγνώστη το εσώτερο της ψυχής τους, δεν το περιγράφει, το σκιαγραφεί και εκεί τελικώς είναι η επιτυχία του.

Στυλιανός Τζιρίτας

https://annibusblog.wordpress.com/2018/02/16/%CE%B7%CE%BC%CE%ADra-219-%CE%BF-%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%85%CF%80%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7/